Rủi ro về thuế là vấn đề được nhiều doanh nghiệp quan tâm. Bởi tất cả các doanh nghiệp, tổ chức đều phải có trách nhiệm với Nhà Nước về nghĩa vụ nộp thuế. Vậy rủi ro về thuế là gì? Nguyên nhân gây ra rủi ro về thuế mà các doanh nghiệp thường xuyên phải gặp? Hãy cùng IFA tìm hiểu ngay trong bài viết dưới đây nhé. .
Rủi ro về thuế là gì?
Theo Khoản 1 Điều 3 Thông tư 204/2015/TT-BTC, rủi ro về thuế được định nghĩa là nguy cơ người nộp thuế không tuân thủ các quy định về thuế, phí, lệ phí và các khoản thu khác thuộc ngân sách Nhà nước. Rủi ro này có thể dẫn đến tình trạng thất thu ngân sách Nhà nước trong quá trình quản lý thu thuế.
Để xác định rủi ro về thuế, cơ quan thuế sẽ dựa trên các tiêu chí đánh giá rủi ro, được thiết lập như là các tiêu chuẩn nhằm phân loại và đánh giá mức độ tuân thủ pháp luật về thuế. Các tiêu chí này giúp cơ quan thuế quản lý hiệu quả người nộp thuế trong từng giai đoạn.
>>> Xem thêm: Các loại thuế doanh nghiệp phải nộp năm 2024
.png)
Quá trình xác định rủi ro về thuế yêu cầu cơ quan thuế áp dụng kiến thức, kinh nghiệm, kỹ năng chuyên môn và công nghệ thông tin, dựa trên các tiêu chí quản lý rủi ro đã được định sẵn, để dự đoán tần suất và hậu quả của những rủi ro (nếu có).
Tại sao phải quản lý rủi ro về thuế
Các cơ quan thuế áp dụng quản lý rủi ro về thuế nhằm khuyến khích và tạo điều kiện thuận lợi để người nộp thuế tuân thủ nghiêm túc các quy định pháp luật. Đồng thời, việc này cũng giúp phòng chống, phát hiện và xử lý kịp thời các hành vi vi phạm pháp luật về thuế trong quá trình quản lý thuế đối với người nộp thuế.
Trong quá trình quản lý thuế, người nộp thuế sẽ được đánh giá rủi ro để xác định các trường hợp cần kiểm tra, thanh tra thuế, phân loại hồ sơ hoàn thuế, áp dụng biện pháp cưỡng chế thi hành quyết định hành chính thuế, và phân loại các trường hợp tạo, in, phát hành, quản lý và sử dụng ấn chỉ thuế. Cơ quan thuế sử dụng các biện pháp nghiệp vụ cần thiết ở mức độ phù hợp để đảm bảo các doanh nghiệp và tổ chức tuân thủ đầy đủ pháp luật về thuế.
Việc đánh giá rủi ro dựa trên các quy định pháp luật, biện pháp nghiệp vụ quản lý thuế và tiêu chí quản lý rủi ro, cùng với thông tin nghiệp vụ và dữ liệu có sẵn trong “Hệ thống CSDL về người nộp thuế” của Tổng cục Thuế.
Nguyên nhân gây ra rủi ro về thuế
Thiếu kiến thức và kinh nghiệm
Kiến thức và kinh nghiệm là yếu tố then chốt trong việc thực hiện nghĩa vụ thuế. Nhân viên thiếu năng lực, trình độ, kinh nghiệm hoặc không cập nhật kịp thời các quy định mới về thuế có thể dễ dàng dẫn đến sai sót và rủi ro về thuế cho doanh nghiệp.
Chuyển trụ sở chính
Khi doanh nghiệp chuyển trụ sở chính vì nhiều lý do, việc tìm kiếm và sắp xếp lại sổ sách, chứng từ cũ có thể gây ra rủi ro về thuế do sự thiếu sót hoặc thất lạc tài liệu quan trọng.
Thiếu hệ thống lưu trữ giấy tờ chuyên nghiệp
Không chỉ việc di dời văn phòng, mà thiếu quy trình và hệ thống lưu trữ chứng từ chuyên nghiệp cũng có thể dẫn đến nhầm lẫn, thất lạc giấy tờ. Từ đó, gây ra tình trạng thiếu thông tin căn cứ để xử lý thuế chính xác.
Các loại rủi ro thuế phổ biến
- Bị tính thuế nhiều hơn mức phải nộp: Điều này thường xảy ra khi doanh nghiệp không đáp ứng đủ các điều kiện hoặc yêu cầu của cơ quan thuế. Ví dụ, doanh nghiệp có thể không đáp ứng được các yêu cầu về thuế hoặc phải chấp nhận mức thuế cao hơn do tình hình kinh doanh thực tế của mình.
- Bị xử phạt: Nếu doanh nghiệp hiểu sai hoặc thực hiện sai các quy định của pháp luật về thuế, nguy cơ bị xử phạt là rất cao. Điều này có thể xảy ra bất cứ lúc nào và đối với bất kỳ doanh nghiệp nào.
- Bị ấn định thuế: Thay vì được tự kê khai và nộp thuế, doanh nghiệp có thể phải nộp số thuế nhất định do cơ quan thuế ấn định. Các trường hợp doanh nghiệp bị ấn định thuế được quy định rõ ràng trong Luật Quản lý thuế 2019.
Các doanh nghiệp có rủi ro cao về thuế bao gồm:
- Không đăng ký, khai thuế hoặc không nộp bổ sung hồ sơ thuế theo yêu cầu của cơ quan thuế.
- Kê khai, phản ánh không đầy đủ, không trung thực, hoặc không chính xác về căn cứ tính thuế hoặc số liệu trong sổ kế toán.
- Không xuất trình sổ kế toán, hóa đơn, chứng từ, hoặc tài liệu liên quan đến việc xác định thuế phải nộp.
- Không chấp hành các quyết định thanh tra, kiểm tra thuế.
- Có dấu hiệu bỏ trốn hoặc phát tán tài sản để trốn tránh nghĩa vụ thuế.
Dấu hiệu nhận biết doanh nghiệp có rủi ro về hóa đơn và thuế GTGT
Tổng cục Thuế đã chỉ ra 25 dấu hiệu cho thấy doanh nghiệp hoặc tổ chức có rủi ro liên quan đến hóa đơn và hoàn thuế GTGT, được quy định chi tiết trong Công văn 1873/TCT-TTKT năm 2022. Các dấu hiệu bao gồm:
- Thay đổi người đại diện pháp luật từ 2 lần trở lên trong vòng 12 tháng hoặc thay đổi người đại diện đồng thời với việc chuyển trụ sở hoặc địa điểm kinh doanh.
- Doanh nghiệp mới thành lập có địa điểm kinh doanh không cố định hoặc thay đổi địa điểm nhiều lần trong 1-2 năm hoạt động.
- Chuyển địa điểm kinh doanh sau khi có Thông báo không hoạt động tại địa chỉ đã đăng ký.
- Thành lập do các cá nhân có quan hệ gia đình cùng tham gia góp vốn.
- Người đại diện pháp luật hoặc giám đốc đã từng có công ty bị thông báo bỏ địa chỉ kinh doanh (còn nợ thuế) hoặc tạm ngừng hoạt động kinh doanh theo thông báo của cơ quan thuế.
- Doanh nghiệp đã hoạt động nhiều năm nhưng không phát sinh doanh thu, sau đó bán lại hoặc chuyển nhượng cho người khác.
- Không có giấy phép hoạt động khai thác khoáng sản nhưng vẫn xuất hóa đơn liên quan đến tài nguyên và khoáng sản.
- Hàng hóa bán ra và mua vào không phù hợp với điều kiện và đặc điểm của từng vùng.
- Chưa nộp đủ vốn điều lệ theo đăng ký.
- Thực hiện mua bán hoặc sáp nhập với giá trị dưới 100 triệu đồng.
- Kinh doanh các ngành nghề như siêu thị (bán lẻ hàng tiêu dùng, hàng điện máy), kinh doanh ăn uống, nhà hàng, khách sạn, kinh doanh vận tải, vật liệu xây dựng, xăng dầu, nông lâm sản, và có phát sinh ngành nghề cho thuê nhân công với mức phát sinh lớn.
- Doanh thu tăng đột biến.
- Doanh thu lớn nhưng không có kho hàng tương xứng, không có kho hàng hoặc không phát sinh chi phí thuê kho.
- Doanh thu kê khai từ hoạt động bán hàng trên 10 tỷ đồng nhưng số thuế phát sinh phải nộp dưới 100 triệu đồng.
- Cùng với một số dấu hiệu khác được quy định trong Công văn 1873.
>>> Xem thêm: thuế tối thiểu toàn cầu tác động đối với Việt Nam
Với nhiều năm kinh nghiệm của các chuyên gia tại IFA, đơn vị sẽ phân tích, tính toán, tư vấn rủi ro về thuế, đảm bảo lợi ích cho doanh nghiệp. Nếu có bất kỳ thắc mắc về dịch vụ, hãy liên hệ ngay với chúng tôi qua hotline 0909.294.209
