1. Giao Dịch Liên Kết Là Gì?
.png)
Giao dịch liên kết là các giao dịch giữa các bên có mối quan hệ liên kết, chẳng hạn như các công ty trong cùng một tập đoàn hoặc các công ty có sự chi phối lẫn nhau thông qua sở hữu cổ phần hoặc quyền kiểm soát. Giao dịch này có thể bao gồm các hoạt động mua bán hàng hóa, cung cấp dịch vụ, cho vay tài chính, hoặc chuyển nhượng tài sản giữa các bên có mối quan hệ này.
Theo Điều 12, Luật Thuế Thu Nhập Doanh Nghiệp (TNDN), các bên liên kết phải thực hiện giao dịch theo nguyên tắc giá thị trường, nếu không, cơ quan thuế có quyền điều chỉnh giá trị giao dịch này.
2. Làm Thế Nào Để Phát Hiện Giao Dịch Liên Kết?
Việc phát hiện giao dịch liên kết đòi hỏi các doanh nghiệp phải thực hiện các bước kiểm tra và theo dõi chặt chẽ các mối quan hệ giữa các công ty trong hệ thống của mình. Dưới đây là một số cách thức để phát hiện giao dịch liên kết:
2.1. Kiểm Tra Mối Quan Hệ Sở Hữu và Chi Phối
Để xác định giao dịch liên kết, trước tiên doanh nghiệp cần xác định các mối quan hệ sở hữu và chi phối trong hệ thống các công ty của mình. Một doanh nghiệp bị coi là có mối quan hệ liên kết với doanh nghiệp khác nếu:
- Một bên sở hữu trực tiếp hoặc gián tiếp từ 25% trở lên cổ phần hoặc quyền kiểm soát.
- Các công ty có sự chi phối trong các quyết định quản lý hoặc tài chính.
Do đó, doanh nghiệp cần theo dõi các thay đổi trong cấu trúc sở hữu và các quyết định quản lý để phát hiện các giao dịch liên kết.
2.2. Phân Tích Các Hợp Đồng và Giao Dịch
Phân tích các hợp đồng giao dịch, bao gồm các thỏa thuận mua bán hàng hóa, cung cấp dịch vụ, cho vay vốn, là một cách hữu hiệu để phát hiện giao dịch liên kết. Các hợp đồng này cần được kiểm tra để xem liệu giá trị giao dịch có phù hợp với giá thị trường hay không, có bị thao túng hay không.
2.3. Kiểm Tra Tính Hợp Lý Về Tài Chính
.png)
Một dấu hiệu khác của giao dịch liên kết là việc doanh nghiệp thực hiện các giao dịch không hợp lý về tài chính, chẳng hạn như:
- Cho vay lãi suất thấp hoặc cao bất thường giữa các bên liên kết.
- Chuyển nhượng tài sản với giá thấp hoặc cao hơn giá trị thị trường.
2.4. Kiểm Soát Các Dòng Tiền và Lợi Nhuận
Doanh nghiệp cần kiểm soát các dòng tiền và lợi nhuận phát sinh từ các giao dịch liên kết, đặc biệt là đối với những giao dịch lớn. Việc dòng tiền chuyển giữa các công ty liên kết có thể là dấu hiệu của việc chuyển giá nhằm giảm thiểu thuế.
2.5. Đánh Giá Dựa Trên Các Chỉ Số Tài Chính
Phân tích các chỉ số tài chính của doanh nghiệp như tỷ suất lợi nhuận, dòng tiền, chi phí sản xuất, v.v., sẽ giúp phát hiện các bất thường hoặc dấu hiệu của giao dịch liên kết. Các chỉ số này có thể không phản ánh đúng tình hình kinh doanh thực tế nếu có sự can thiệp từ các giao dịch giữa các bên liên kết.
3. Nên Làm Gì Khi Phát Hiện Có Giao Dịch Liên Kết?
Khi phát hiện có giao dịch liên kết, doanh nghiệp cần tuân thủ các quy định pháp lý để tránh vi phạm và đảm bảo công bằng thuế. Dưới đây là các bước doanh nghiệp nên thực hiện:
.png)
3.1. Xác Định Giá Trị Giao Dịch Liên Kết
Doanh nghiệp cần đảm bảo rằng giá trị của giao dịch liên kết phải được xác định dựa trên giá thị trường, theo Điều 13, Luật Thuế TNDN. Doanh nghiệp có thể sử dụng các phương pháp xác định giá trị giao dịch như phương pháp so sánh giá, phương pháp chi phí cộng thêm, hay phương pháp chia sẻ lợi nhuận.
3.2. Lập Hồ Sơ Giao Dịch Liên Kết
Doanh nghiệp cần lập hồ sơ chi tiết về các giao dịch liên kết, bao gồm các thông tin về các bên tham gia giao dịch, phương pháp tính giá trị giao dịch, và các tài liệu hỗ trợ chứng minh tính hợp lý của giao dịch. Việc này giúp doanh nghiệp dễ dàng cung cấp thông tin cho cơ quan thuế khi có yêu cầu.
3.3. Báo Cáo Giao Dịch Liên Kết Với Cơ Quan Thuế
Doanh nghiệp phải báo cáo thông tin về các giao dịch liên kết với cơ quan thuế theo quy định của Nghị định 132/2020/NĐ-CP và Thông tư 41/2017/TT-BTC. Việc này giúp đảm bảo rằng giao dịch giữa các bên liên kết không bị điều chỉnh sai lệch hoặc gây ảnh hưởng đến nghĩa vụ thuế của doanh nghiệp.
3.4. Điều Chỉnh Giao Dịch Nếu Cần Thiết
Nếu phát hiện giao dịch liên kết không hợp lý hoặc có dấu hiệu của chuyển giá, doanh nghiệp cần điều chỉnh lại các giao dịch sao cho phù hợp với giá trị thị trường. Điều này không chỉ giúp doanh nghiệp tuân thủ quy định pháp lý mà còn tránh các rủi ro về thuế.
3.5. Tư Vấn Chuyên Gia
.png)
Nếu doanh nghiệp không chắc chắn về cách xử lý các giao dịch liên kết, tốt nhất là tìm kiếm sự tư vấn từ các chuyên gia về thuế và kiểm toán. Các công ty kiểm toán và tư vấn thuế, như Công ty Kiểm toán Tư Vấn IFA, có thể hỗ trợ doanh nghiệp trong việc xác định và xử lý các giao dịch liên kết đúng cách.
4. Kết Luận
Phát hiện và xử lý giao dịch liên kết là một bước quan trọng giúp doanh nghiệp tuân thủ các quy định thuế và bảo vệ lợi ích của mình. Bằng cách kiểm tra mối quan hệ sở hữu, phân tích các giao dịch tài chính và lập hồ sơ chi tiết, doanh nghiệp có thể dễ dàng phát hiện và xử lý các giao dịch liên kết một cách hợp lý và tuân thủ đúng quy định pháp lý.
Nếu cần sự hỗ trợ chuyên nghiệp trong việc tư vấn về giao dịch liên kết và thuế, doanh nghiệp có thể liên hệ với Công ty Kiểm toán Tư Vấn IFA để được hỗ trợ.
Thông Tin Liên Hệ Công Ty Kiểm Toán Tư Vấn IFA:
- Website: ifa.com.vn
- Trụ sở: Tầng 2, Tòa nhà Minh Khang, 120A Trần Kế Xương, P7, Quận Phú Nhuận, TP.HCM
- Chi nhánh Hà Nội: Tầng 3, số 46, ngõ 168 đường Nguyễn Xiển, phường Hạ Đình, Quận Thanh Xuân, Hà Nội
- Điện thoại:
- Hotline: 0909.294.209
- (028) 3622 2162 (Trụ sở TP.HCM)
- 024.3209 9066 (Chi nhánh Hà Nội)
- Email:
- info@ifa.com.vn (Trụ sở TP.HCM)
- hanoi@ifa.com.vn (Chi nhánh Hà Nội)
